အတိတ္ပံုရိပ္ တေစ့တေစာင္းနဲ႔ အားေကာင္းတဲ့ အနာဂတ္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္

ခုဆို ၁၉၈၈ လူထုဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးလို႔ေခၚတဲ့ ၁၃၅၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုႀကီး ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၃ ႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ခဲ့ပါျပီ။ ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားမွ်တ၊ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရွိေရးတို႕အတြက္ တိုင္ရင္းသားေပါင္းစံု၊ ျပည္သူလူထု လူတန္းစားစံု အလႊာစံု ပူးေပါင္းပါ၀င္ တညီတညြတ္တည္း စစ္အာဏာရွင္ တပါတီစနစ္ကို အံုၾကြေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ သမိုင္း၀င္ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ႀကီးတခု အျဖစ္ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္လႈပ္ရွားၾကသူေတြ၊ သိမွီသူေတြ၊ အားေပး ကူညီသူေတြ၊ ေထာက္ခံ တန္ဘိုးထားသူ မ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္ေတြက အမွတ္တရရွိၾက၊ မေမ့ႏိုင္ၾကသလို က်ဆံုးခဲ့တဲ့ သူရဲေကာင္း အာဇာနည္ေတြကိုလည္း အေလးျပဳ ဂုဏ္ျပဳၾကပါတယ္။ ၈၈ စိတ္ဓာတ္ကိုလည္း မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ပိုးေပးအပ္ေနႀကပါတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အလုပ္တခု လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ အလုပ္တခုျဖစ္သလို တာ၀န္ရွိတဲ့ အလုပ္တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုဟာ ေအာင္ပြဲေတာ့ မရခ့ဲပါဘူး။ အလြန္၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ေအာင္ပြဲရလုဆဲဆဲ အေျခအေန ေရာက္ခဲ့ၿပီးမွ က်ဆံုးခဲ့ရတဲ့အတြက္ မခ်ိတင္ကဲ ျဖစ္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ ဘယ္သူဘယ္ပါတီ ဘယ္အဖြဲ႕ကိုမွ အျပစ္တင္ေနဖို႕ မသင့္ေတာ့ပါ။ သာမန္ ျပည္သူလူထုႀကီးကလြဲရင္ အဲဒီအခ်ိိန္မွာ ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိခဲ့ၾကသူေတြ အားလံုးမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။

ဒါေပမယ့္အဲဒီအခ်ိန္က အေရးေတာ္ပံုႀကီးမွာ ပါ၀င္လႈပ္ရွားၾကသူေတြထဲမွာ အဓိက အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑တခုက ပါ၀င္လွဳပ္ရွားခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အမ်ားႀကီး နားလည္ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ေခတ္ (မဆလ အေစာပိုင္း) ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ျဖတ္သန္းရတဲ့ အေျခအေနျခင္း မတူသလို အခြင့္အေရးခ်င္းလည္း မတူႀကပါဘူး။ က်ေနာ္တို႕ေခတ္က နိုင္ငံေရးကို စိတ္၀င္စားခဲ့ႀကသူေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚေတြ၊ သေဘာတရားေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဦးေဆာင္လမ္းျပ ေဆြးေႏြးလမ္းျပေပးခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳရွိ ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းႀကီးေတြ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ရဲေဘာ္ေဟာင္းႀကီးေတြ၊ အစိုးရကို ေတာခိုေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာက အေႀကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ျပန္ေရာက္ေနႀကသူ ေတာ္လွန္ေရးသမားေဟာင္းႀကီးေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား အျမိဳ႕ျမိဳ႕အနယ္နယ္မွာ ရွိေနခဲ့ႀကပါေသးတယ္။ အဲဒီသူေတြကလည္း မတရားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို လက္မခံနိုင္ပါဘူး။ ဆန္႕က်င္တိုက္ဖ်က္ခ်င္ႀကပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္တခ်ိဳ႕သူေတြက စစ္အစိုးရကိုဆန္႕က်င္တိုက္ခိုက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနခဲ့ႀကသလို က်ေနာ္တို႕လိုမ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကိုလည္း ထိေတြ႕ စည္းရံုးသင္ႀကားပို႕ခ် လမ္းညႊန္ေပးခဲ့ႀကပါတယ္။

စစ္အစိုးရက တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားေပမယ့္ ေတာ္လွန္ေရးအေတြးအေခၚ၊ သေဘာတရားက်မ္းေတြ၊ စာအုပ္စာတမ္းေတြ၊ ျဖစ္ရပ္မွန္ ေက်ာရိုးျပဳ၀တၳဳႀကီးေတြ သိပ္အရွားပါးႀကီး မဟုတ္ပါဘူး။ ရွာတတ္ရင္ရနိုင္ပါတယ္။ စုေဆာင္းထားသူ ေတြကလည္း ေပးဖတ္ႀကပါတယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႕ေခတ္နိုင္ငံေရးစိတ္၀င္စားသူ၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ဆန္႕က်င္လိုသူ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေတာ္လွန္ေရးအေတြးအေခၚ၊ ေတာ္လွန္ေရးသေဘာတရားေတြကို အရင္ဖတ္မွတ္ေလ့လာေဆြးေႏြးခဲ့ႀကရတာျဖစ္ျပီး လက္ေတြ႕ကိုေတာ့ ေက်ာင္းသားသပိတ္ေတြ၊ ဆႏၵျပပြဲေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားထုအခြင့္အေရး တိုက္ပြဲႀကီးငယ္ေတြမွာ ကိုယ္ေလ့လာသင္ယူထားတဲ့ သေဘာတရားေတြကို လက္ေတြ႕ခ်သံုးႀကည္႕ခြင့္ရခဲ့ႀက၊ သေဘာတရားနဲ႕လက္ေတြ႕ကို ေပါင္းစပ္ႀကည္႕ခြင့္၊ စစ္ေဆးသင္ခန္းစာထုတ္ယူခြင့္ေတြ ရခဲ့ႀကပါတယ္။ နာမည္ႀကီးစကားတခုျဖစ္တဲ့ သေဘာတရားမရွိပဲ လက္ေတြ႕သာရွိသူဟာ အကန္းနဲ႕တူျပီး သေဘာတရားသာရွိျပီး လက္ေတြ႕မရွိ္သူဟာ အက်ိဳးနဲ႕တူတယ္ဆိုတဲ့ စကားကို က်က်နနနားလည္ ခဲ့ႀကပါတယ္။ ႏွစ္ခုစလံုးရွိေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ႀကပါတယ္။

သေဘာတရားကအရင္ လက္ေတြ႕ကေနာက္ အဲဒီလိုျဖတ္သန္းခဲ့ရေတာ့ ကိုယ့္လွဳပ္ရွားလုပ္ေဆာင္မွဳ ဆံုးျဖတ္မွဳေတြကို အမွားအယြင္းနည္းေအာင္ ထိမ္းသိမ္းတည္႕မတ္နိုင္ခဲ့ႀကသလို၊ ျပည္သူလူထုနဲ႕ထိေတြ႕ဆက္ဆံမွဳ၊ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းမွဳ၊ မိတ္ဖက္ပဋိပကၡ၊ ရန္ဖက္ပဋိပကၡ၊ ပဋိပကၡေျဖရွင္းနည္း၊ အနုပတိေလာမနည္းနာေတြကို လက္ေတြ႕အသံုးခ်ၾကည္႕ျပီး။ ေအာ္ဒါေတြဟာ တကယ္မွန္တာပဲ။ အသံုး၀င္တာပဲဆိုတာကို ေတြ႕ရွိခဲ့ႀကရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕သေဘာတရားေတြက်ေတာ့ ဒါကေတာ့လက္ေတြ႕မွာ မျဖစ္နိုင္ေလာက္ဘူး။ ဒါကေတာ့ မွားေနျပီထင္တယ္ စသျဖင့္ စဥ္းစားေတြးဆႏွိဳင္းယွဥ္ ၾကည္႕ခြင့္ရခဲ့ၾကပါတယ္။ တိုင္းအတာတခုထိလည္း ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေဆာင္ရြက္နိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္၊ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေဆာင္ရြက္နိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

၈၈ ကာလ ေက်ာင္းသားမ်ိဳးဆက္ေတြကေတာ့ အဲဒီလို ေတာ္လွန္ေရး သေဘာာတရားေတြ၊ အေတြးအေခၚေတြကို ေလ့လာာဆည္းပူးဖို႕ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးခဲ့ပါတယ္။ စာအုပ္စာတမ္းရွားပါးမႈ၊ နည္းေပး လမ္းျပေပးသူ ေဆြးေႏြးေ၀ဖန္ေပးသူ အားနည္းမွဳေတြ ရွိေနသလို အစိုးရရဲ႕ ဖိစီးႏိွပ္ကြပ္မႈေတြကလည္း ပိုႀကီးမားလာတဲ့အတြက္၊ မဆိုစေလာက္လူနည္းစုကလြဲလို႕ သေဘာတရားျဖည္႕ဆည္းတည္ေဆာက္မႈမွာ အားနည္းခဲ့ႀကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္အစိုးရရဲ႕ဖိႏွိပ္မႈေတြကို မခံမရပ္နိုင္လို႕ အားျပိဳင္ဆန္႕က်င္ရတဲ့ တိုက္ပြဲေတြကိုေတာ့ မလႊဲမေရွာင္နိုင္ၾကပါဘူး။ အမွန္တရားနဲ႕တရားမွ်တမႈကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးတဲ့စိတ္။ တန္းတူညီမွ်ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုေလးစားတန္ဖိုးထားတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြကေတာ့ ခိုင္ခိုင္မာမာရွိႏွင့္ျပီးျဖစ္လို႕ရဲရဲရင့္ရင့္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ႀကပါတယ္။ တိုက္ပြဲကို အရင္ျဖတ္သန္းခဲ့ႀကရတာပါ။ တိုက္ပြဲထဲက သင္ယူ၊ တိုက္ပြဲျပီးမွ ေတာ္လွန္ေရး အေတြးအေခၚေတြ၊ နိုင္ငံေရးသေဘာတရားေတြကို အလုအယက္ ဖတ္မွတ္ေလ့လာ သင္ယူခဲ့ရတာပါ။ လက္ေတြ႕အသံုးခ်ခြင့္ကို စစ္အစိုးရ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲေရာက္မွ ၊ေတာတြင္းတပ္စခန္းေတြ၊ အတိုက္အခံ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ေရာက္မွ ရခဲ့ၾကတာပါ။ တခ်ိဳ႕ဆို အဲဒီေနရာေတြေရာက္မွပဲ စတင္ေလ့လာဆည္းပူးခြင့္ရခဲ့ႀကတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တိုက္ပြဲကာလ၊အ ေရးေတာ္ပံုကာလေတြမွာ အမွားအယြင္းေတြ၊ အေတြးအေခၚမွား၊ လုပ္ရပ္မွားေတြ ကိုလုပ္မိခဲ့ၾကတာေတြလည္း ရွိမွာပါပဲ။ ဒါကိုက်ေနာ္တို႕က ေကာင္းေကာင္းနားလည္မႈ ရွိခဲ့ပါတယ္။ တတ္နိုင္သမွ်၊ ထိေတြ႕ခြင့္ရသမွ် ေက်ာင္းသားေတြ၊ လူငယ္ေတြကို အေတြးအေခၚ တပ္ဆင္ေပးခဲ့၊ လမ္းညႊန္တည္႕မတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေတာစဥ္းစားခြင့္ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ခြင့္ေတြကို ကိုင္စြဲအသံုးခ်ဖို႕၊ ဒီမိုကေရစီသေဘာအရ အေရးႀကီးတဲ့ အမ်ားစုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အနည္းစုကနာခံတတ္ဖို႕၊ စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္ စုေပါင္းဆံုးျဖတ္မႈရဲ႕ အေရးႀကီးမႈေတြကို ေဆြးေႏြးေျပာျပခဲ့သလို၊ ကိုယ္ယံုႀကည္တဲ့ ယံုႀကည္ခ်က္အေပၚ ခိုင္ခိုင္မာမာရပ္တည္ရဲဖို႕၊ သစၥာရွိဖို႕၊ ျပည္သူလူထုကိုသစၥာမေဖာက္ဖို႕၊ ျပည္သူလူထု အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႕စတာေတြကို လည္းရတဲ့ နည္းနာေတြ အသံုးျပဳျပီး သိျမင္နားလည္လာၾကေအာင္ အကူအညီေပးခဲ့ပါတယ္။

၈၈ လူထုဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးဟာ ေအာင္ပြဲမရေသးသလိုျပီးဆံုးလို႕လည္းမသြားေသးပါဘူး။ တိုက္ပြဲတပြဲဟာ ကိုယ္က အရွံဳးေပးအညံ့ခံျပီး၊ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကရွံဳးျပီလို႕လက္ခံလိုက္မွ တကယ္ရွံဳးတာပါ။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က ရွံဳးသြားျပီလို႕လက္မခံေသးသမွ် ရွံဳးျပီလို႕ေျပာလို႕မရပါဘူး။ ဒီကေန႕ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနၾကတဲ့ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ၊ သံဃာေတာ္ေတြ၊ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ဟာလည္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို အျပီးတိုင္ဖယ္ရွားဖို႕သံဓိဌာန္ခ်ထားၾကတယ္ အာခံဆန္႕က်င္ဖို႕၊ ေတာ္လွန္ဖို႔ ျပင္ဆင္အားယူေနႀကတယ္လို႕ က်ေနာ္က ယံုႀကည္ပါတယ္။ အမွန္တရား၊ တရားမွ်တမွဳ၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးေတြ ေအာင္ျမင္ရယူနိုင္တဲ့အထိ စစ္အာဏာရွင္ေတြကို ဆန္႕က်င္တိုက္ခိုက္သြားႀကဖို႕ဆိုရင္ ရန္သူရဲ႕ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြကို အေသအခ်ာ ေလ့လာရမွာျဖစ္သလို၊ မိမိဘက္ရဲ႕ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြကိုလည္းသိျမင္နားလည္ထားဖို႕ အေရးႀကီးပါတယ္။ မိမိဘက္ရဲ႕အားနည္းခ်က္ေတြကို အာားေကာင္းလာေအာင္ျဖည္႕ဆည္းႀကရပါလိမ့္မယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆန္႕က်င္ေရးတိုက္ပြဲေတြ ကအမွားေတြ အားနည္းခ်က္ေတြကို သင္ခန္းစာယူႀကရပါလိမ့္မယ္။ ၈၈ လူထုဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးက အမွားေတြ၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းခ်က္ေတြကို အေသအခ်ာခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေလ့လာျပီးသင္ခန္းစာယူသင့္ႀကပါတယ္။ ဆိုရိုးစကားအရ လူဆိုတာမွားၾကမွာျဖစ္ေပမယ့္ အမွားေတြကို ထပ္လဲလဲ က်ဴးလြန္သူဟာ လူမိုက္ျဖစ္ျပီး အမွားေတြကို မွန္ေအာင္ျပဳျပင္ နိုင္တဲ့သူဟာ ပညာရွိ ျဖစ္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအမွားေတြခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြကို ေရွာင္ရွားနိုင္ဖို႕ ျပဳျပင္တည့္မတ္နိုင္ဖို႕နိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးသေဘာတရားေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးေတြရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းေတြကို ေလ့လာဖတ္ရွဳဖို႕ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ အကဲျဖတ္တတ္ဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ ရရွိလာတဲ့ အေတြးအေခၚနဲ႕ သေဘာတရားေတြကို လက္ေတြ႕ဘ၀မွာခ်သံုးျပီး သေဘာတရားနဲ႕လက္ေတြ႕ေပါင္းစပ္ အမွန္တရားရွာေဖြ ၾကရပါမယ္။ လူထုဒီမိုကေရစီေတာ္လွန္ေရးႀကီး အဆံုးသတ္ေအာာင္ပြဲခံနိုင္ေရး၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အျပီးတိုင္ ဖယ္ရွားရွင္းလင္းနိုင္ေရးအတြက္ ခိုင္မာအားေကာင္းျပီးမွန္ကန္လက္ေတြ႕က်တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာေတြကို ခ်မွတ္နိုင္ၾကရပါမယ္။

ကမၻာ့သမိုင္းစာမ်က္ႏွာေတြေပၚက စစ္အာဏာရွင္စနစ္၊ဖက္ဆစ္စနစ္ ေတာ္လွန္ေရးတိုင္းဟာ အလြယ္တကူ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ေသြးေျမမက်ဘဲ ေအာင္ပြဲရခဲ့တယ္ဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ စစ္အာဏာရွင္ေတြက သူတို႕ဘာသာ အသိတရားရျပီး ျပည္သူလူထုကို စိတ္လိုလက္ရ ေရွာေရွာရွဴရွဴ အာဏာျပန္အပ္တယ္ဆိုတာ ဘယ္တံုးကမွွ မရွိခဲ့ဘူးဆိုတာ သတိထားႀကရပါမယ္။ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ဖိနွိပ္မႈ ရက္စက္ႀကမ္းတမ္းမႈေတြကို သတိထားရမွာျဖစ္သလို၊ အနုနည္းနဲ႕အခ်ိဳသပ္လွည့္စားမႈေတြနဲ႕ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတဲ့ နည္းပရိယာယ္ေတြ၊ မက္လံုးေပး သိမ္းသြင္းမႈ၊ ေသြးခြဲစည္းရံုးမႈေတြကိုလည္း ေတာ္လွန္ေရးသတိ ႀကီးႀကီးထားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အင္အားႀကီးမားတဲ့ရန္သူကို တုန္႕ျပန္အားျပိဳင္နိုင္ဖို႕ လက္ရံုးရည္သာမက ႏွလံုးရည္အရာမွာလည္း အားေကာင္းသန္မာႀကဖို႕လိုပါတယ္။

သံုးစြဲလို႕ရနိုင္သမွ် ေတာ္လွန္ေရးနည္းနာေတြအားလံုးကို အေျခအေနအခ်ိန္အခါအရ ထိထိေရာက္ေရာက္အသံုးခ်နိုင္ဖို႕ အခ်ိန္ကိုက္ဆံုးျဖတ္တတ္ဖို႕၊ ရဲရဲရင့္ရင့္ ျပတ္ျပတ္သားသား ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္နိုင္ႀကဖို႕သာျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ္တို႕ေတြ မွာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မမဲ့ေသးပါဘူး။
က်ေနာ္တို႕မွာ အားေကာင္းခိုင္မာတဲ့ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထင္ထင္လင္းလင္းရွိေနပါေသးတယ္။ ။