ေမာ္လၿမိဳင္ အမွတ္ (၁) ေစ်းႀကီး မီးေလာင္ျပာက်

NEJ/ ၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၈

မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕၏ အစည္ကားဆုံးေစ်းႀကီးျဖစ္သည့္ အမွတ္ (၁) ေစ်းႀကီးသည္ ဒီဇင္ဘာ (၁) ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းက ေလာင္ကၽြမ္းသည့္မီးေၾကာင့္ ေစ်းတခုလုံးျပာက်သြားသည္။

ေစ်းဆုိင္ပုိင္ရွင္တဦးက “တနလၤာေန႔ေစ်းသိမ္းၿပီး ညေန (၅) နာရီခြဲေလာက္က စေလာင္တာ၊ ေစ်းရဲ႕ အေနာက္ဘက္ျခမ္း ေရေပၚေစ်း စားေသာက္ဆုိင္တန္းဘက္က စေလာင္တာပါ။ ဘာေၾကာင့္ ေလာင္သလဲေတာ့ မသိရေသးဘူး” ဟု ေျပာသည္။

ေစ်းသိမ္းခ်ိန္ အလင္းေရာင္ရွိေသးသည့္အတြက္ မီးေလာင္ၿပီးမၾကာခင္ ေစ်းဆိုင္ပုိင္ရွင္အခ်ဳိ႕ေရာက္လာၿပီး ပစၥည္းမ်ား သယ္ထုတ္ႏုိင္ေသာ္လည္း ဆုိင္ခန္းအမ်ားစုမွာ မီးထဲပါသြားသည္။ မၾကာခင္ မီးသတ္ကားမ်ား ေရာက္လာေသာ္လည္း ေစ်းထဲကား၀င္မရျခင္း၊ မီးစတင္ေလာင္သည့္ေနရာမွာ ေလာင္စာပစၥည္းမ်ား ထားသိုရာ ျဖစ္ျခင္း၊ ေလၾကမ္းေနျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ည (၁၀) နာရီေက်ာ္ ေစ်းတခုလုံးျပာက်ၿပီးမွ မီးၿငိမ္းသြားသည္။

ရပ္ေ၀းေန ဆုိင္ပို္င္ရွင္မ်ား မီးေလာင္ရာသို႔ အခ်ိန္ေႏွာင္းမွ ေရာက္လာၿပီး ပစၥည္းမ်ားဆုံးကုန္သည့္အတြက္ လမ္းေဘးမွာ ထုိင္ငုိယုိေနသူလည္း အမ်ားအျပားရွိသည္ဟု မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ေျပာသည္။ မီးေလာင္သည့္ အမွတ္(၁) ေစ်းသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံမွ သြင္းလာသည့္ စားေသာက္ကုန္ အခ်ိဳရည္ အထည္အလိပ္ စသည့္ကုန္စည္မ်ား လက္ကားသိုေလွာင္ရာ ေစ်းႀကီးျဖစ္သည့္အတြက္ ဆုံ႐ႈံံးမႈပမာဏမွာ သိန္းေပါင္း ေထာင္ႏွင့္ခ်ီႏုိင္သည္ဟု ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။

ေစ်းမီးေၾကာင့္ ဖက္တန္းရပ္၊ ေအာက္လမ္းမႀကီး တိုက္တန္းမ်ား၊ သထံုတံတားလမ္းမွ တိုက္တန္းမ်ား အႏၱရာယ္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း လမ္းျခားထားသည့္အတြက္ မီးကူးစက္ေလာင္ကြၽမ္းျခင္း မရွိဟု စုံစမ္းသိရသည္။

မီးေလာင္ကြၽမ္းေနစဥ္အတြင္း ေမာ္လၿမိဳင္ေတာင္႐ိုးတန္းဘက္မွာ သီတင္းသံုးေတာ္မူသည့္ သံဃာေတာ္မ်ား ေရာက္လာၿပီး ေစ်းသူေစ်းသားမ်ား၏ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို မီးလြတ္ရာေရာက္ေအာင္ ကူညီသယ္ယူေပးခဲ့ေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ေျပာသည္။

အဆိုပါေစ်းသည္ ၁၉၈ဝ ဝန္းက်င္က တႀကိမ္ မီးေလာင္ကြၽမ္းခဲ့ၿပီး ေစ်းဧရိယာ တဝက္ခန္႔ မီးေလာင္ျပာက်ခဲ့ဖူးသည္။ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္း နဝတ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ယခု မီးေလာင္ကြၽမ္းသြားသည့္ တထပ္ေစ်းအျဖစ္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ၿပီး မူလေစ်းဆိုင္ပိုင္ရွင္မ်ားကို ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ၿမိဳ႕ခံတဦးက “ဒီေစ်းကို နဝတ၊ နအဖ စစ္အစိုးရလက္ထက္ အေရွ႕ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမႉးအဆက္ဆက္နဲ႔ အလိုေတာ္ရိ စီးပြားေရးသမားေတြ ပူးေပါင္းၿပီး ေစ်းကိုဖ်က္ကာ ေစ်းအသစ္ျပန္ေဆာက္ၿပီး ဆိုင္ခန္းေတြ ေရာင္းစား၊ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားရွာဖို႔ နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစ်းဟာ စစ္အစိုးရလက္ထက္ ေဆာက္ထားတဲ့ ေစ်းျဖစ္ေနတာ၊ ေစ်းသူေစ်းသားေတြက အႀကီးအက်ယ္ ဆန္႔က်င္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းျခင္း မခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္မတိုင္ခင္၌ ေစ်းေကာ္မတီဝင္မ်ားက ေစ်းကိုဖ်က္သိမ္းျခင္း မျပဳရန္ ရန္ကုန္ရွိ စစ္အစိုးရ ထိပ္ပိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားအထိ သြားေရာက္ၿပီး အသနားခံ တင္ျပခဲ့ဖူးသည္။