ဗီြအိုေအ၊ ဂၽြန္လ ၃ ရက္ ၂၀၀၉
ျမန္မာျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို စုံစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အထိ တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ပါေမာကၡ ေပၚလုိ ဆာဂ်ီယုိ ပင္ညဲ႐ုိး (Paulo Sergio Pinheiro) က ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူသားမဆန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တခု အျမန္ဆုံး ဖြဲ႔စည္းသင့္တယ္လုိ႔ နယူးေယာက္ တုိင္းမ္စ္ သတင္းစာမွာ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က ေဆာင္းပါးတပုဒ္ေရးၿပီး တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
မစၥတာပင္ညဲ႐ုိးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ သူ႔အေနနဲ႔ အတန္တန္ တုိက္တြန္းခဲ့ေပမယ့္လည္း အရာမေရာက္ခဲ့ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အနည္းဆုံးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ုံစူးစုိက္မႈကို ထုိက္ထုိက္တန္တန္ ခံေနရေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူဦးေရစုစုေပါင္းရဲ႕ သုံးပုံတပုံေလာက္ ရွိတဲ့ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ မသိက်ဳိးကၽြန္ျပဳျခင္းေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ဆင္းရဲဒုကၡ အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ခံစားေနရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္အတြင္း လူနည္းစုတုိင္းရင္းသား ေက်းရြာေပါင္း ၃,၃၀၀ ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးျခင္း ခံေနရတဲ့အျပင္၊ အဓမၼလုပ္အားေပး ခုိင္းေစမႈေတြ၊ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းမႈ၊ ေက်းရြာက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ျမန္မာစစ္သားေတြ မုဒိမ္းက်င့္မႈေတြ ျပဳခဲ့တဲ့အေပၚမွာ စစ္အစိုးရက တာ၀န္ယူဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ မစၥတာ ပင္ညဲရိုး က ေထာက္ျပပါတယ္။ ေနာက္ေနာင္မွာ ဆိုးရြားတဲ့ လူအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္လက္ က်ဴးလြန္ျခင္းက ကာကြယ္ႏိုင္ေရး အတြက္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ အျမန္ဆံုး ဖြဲ႔စည္းဖို႔ မစၥတာ ပင္ညဲ႐ုိး က အႀကံျပဳတိုက္တြန္းခဲ့တာပါ။ လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံအေရး အ႐ႈပ္အရွင္းအေပၚ ဘယ္လို သံုးသပ္မိလို႔ ခုလို အႀကံျပဳ တိုက္တြန္းခဲ့ပါသလဲ ဆိုတာကို သိရေအာင္ မစၥတာပင္ညဲရိုး ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ၾကည့္ပါတယ္။
"က်ေနာ္ ပထမဆံုး ေဇာင္းေပးေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒီလိုပါ။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပႆနာဟာ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတရပ္ မဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္းတခ်ိဳ ့က လြယ္လြယ္နဲ ့ဆင္ေျခေပးတာဟာ ျမန္မာ့အေရးနဲ ့ ပတ္သက္ၿပီး ခုိင္မာၿပီးျပည့္စံုတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္မ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၀ ရဲ႕ အမႈကိစၥေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့အေပၚ အေျခခံၿပီး ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အေနနဲ ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္တာတို႔ ၾကား၀င္ေျဖရွင္းတာမ်ိဳးတို႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ျမန္မာအေရးဟာ ေဒသတြင္းလံုၿခံဳေရးအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈရွိမရွိ ဆိုတာကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာႏိုင္တဲ့ နည္းေတြထဲက တခုကေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တခု ဖြဲ႔စည္းတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အေရွ႕တီေမာနဲ႔ တိုဂိုႏိုင္ငံ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲစည္းခဲ့တုန္းက ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးျပႆနာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေရွ႕ ဆက္မတိုးႏိုင္တဲ့ အျဖစ္ဆိုးကေန အျမန္ဆံုး ရုန္းထြက္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
အခုခ်ိန္ထိ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈအေပၚမွာ ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ၊ -
"ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ မိတ္ေဆြ ၁၉ ႏိုင္ငံအဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းလုိက္တာကိုေတာ့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဖြဲ႔က သိပ္ႀကီးလြန္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရး အတြက္ ပိုၿပီး က်စ္က်စ္္လစ္လစ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံ သံုးေလးႏိုင္ငံေလာက္ပါတဲ့ အဖြဲ႔ဆိုရင္ ပိုထိေရာက္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။ ဥပမာ - အေမရိကန္၊ အာဆီယံ၊ တရုတ္နဲ ့ကုလသမဂၢတို႔ ပါ၀င္တဲ့အဖြဲ ့ လိုမ်ိဳးေပါ့။ ဒီလိုအဖြဲ႔ကေနတဆင့္ လိုအပ္ရင္လိုအပ္သလို တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ပါ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္လို႔ရတာေပါ့။"
အဲဒီလို အဖြဲ႔မ်ိဳးဖြဲ႔စည္းတယ္ထားဦး၊ သူတို႔က ဘယ္လိုကိစၥေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွာလဲ။ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါသလဲ။ -
"ေနာက္အေရးႀကီးတာတခုက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း က်ေနာ္အေနနဲ႔ ထပ္ခါတလဲလဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ခ်ဥ္းကပ္ပံု ေပၚလစီ တမ်ိဳးတည္းနဲ႔ အလုပ္မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးဆိုတာ။ တကယ္ပဲ လိုအပ္ေနတာက ဘယ္ေပါင္းစံုက ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြ လိုအပ္တယ္။ ခ်ဥ္းကပ္မႈ အားလံုးဟာလည္း ဟန္ခ်က္ညီဖို႔လိုတဲ့အျပင္ တစိုက္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ က်ေနာ္ ျမန္မာ့လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့စဥ္ ၈ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဒီလိုမ်ိဳး တခါမွမရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။ ဥပမာ - အခု အေမရိကန္ သမၼတအိုဘားမား က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိတဲ့ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္တဲ့မူကို သံုးသပ္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈကို ရုတ္သိမ္းလိုက္ဖို႔ တခါမွ အႀကံဳမျပဳခဲ့ဖူးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ပိတ္ဆို႔မႈတခုတည္းနဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ သံတမန္ေရးလမ္းေၾကာင္း ကေနလည္း ထိထိမိမိ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။"
သံတမန္လမ္းေၾကာင္းကဆိုလို႔ အာရွႏိုင္ငံေတြကလည္း သူတို႔စကားနဲ႔ေျပာရရင္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ သံတမန္ လမ္းေၾကာင္းကေန ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ထိေတြ႔ဆက္ဆံေနေပမယ့္ သိပ္မထူးျဖစ္ေနေတာ့ မစၥတာ ပင္ညဲရိုး အေနနဲ႔ သံတမန္လမ္းေၾကာင္းအရ ဒီထက္ထိေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။ -
"ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ တရုတ္နဲ႔ အိႏိၵယၾကားမွာ ရွိတာေၾကာင့္ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးအရ သံတမန္နည္းအရ ခ်ဥ္းကပ္ဖို႔ မျဖစ္မေန လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အာရွႏိုင္ငံေတြ ေျပာေနတဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈမ်ိဳးကို က်ေနာ္ မဆိုလုိပါဘူး။ ထင္ထင္ေပၚေပၚနဲ႔ ကမာၻကို သိေစဖို႔ရံုေလာက္ ဟန္သေဘာနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ တကယ္ပဲ အသံတိတ္တိတ္နဲ႔ ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္ကပဲျဖစ္ျဖစ္ အေျဖမထြက္ ထြက္တဲ့အထိ အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးေျပာဆို ညိႇႏိႈင္းတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးကို ဆိုလုိတာပါ။ အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အေနနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ဆိုတာဟာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ ေျဖရွင္းရာမွာ အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ ထင္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္ပံု မူအမ်ိဳးမ်ိဳးထဲက တခုသာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ပဲ ထိေရာက္ေအာင္ ဆိုရင္ ဘက္ေပါင္းစံု၊ ႐ႈေထာင့္ေပါင္းစံုကေန တၿပိဳင္နက္တည္း ဟန္ခ်က္ညီညီ ေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ ေကာက္ရုိးမီးလို မဟုတ္ဘဲ တစိုက္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။"
ပါေမာကၡ ေပၚလို ဆာဂ်ီယို ပင္ညဲရုိး က ရွင္းျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ကနန်ကျေးရွာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှုအပေါ် CDM ကထိက ဌာနမှူး ဆရာမ
#ဒေါ်ရတီအုန်း ရဲ့ ပြောကြားချက် (Jan 12, 2024)
-
Mobile Medical Team-West Division တာဝန်ခံ
CDM ကထိက ဌာနမှူး ဆရာမ #ဒေါ်ရတီအုန်း ရဲ့ ပြောကြားချက် (Jan 12, 2024)
#တမူး မြို့နယ်၊ #ခမ်းပတ် မြို့အနီးရှိ #ကနန်...
10 months ago
0 comments:
Post a Comment