လူ႔အခြင့္အေရး အခ်ိဳးေဖာက္ခံရဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာပါဝင္

ဧရာ၀တီ-ေအးခ်မ္းေျမ႕၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ ၂၀၀၈

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အေရးေပၚ ေစာင့္ေရွာက္မႈ အညံ့ဖ်င္းဆံုး ႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္း နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕ (အမ္အက္စ္အက္ဖ္) ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။

ထိုကဲ့သို႔ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ညံ့ဖ်င္းသည္ဟု ဆိုရာတြင္ ကမၻာ့အဆိုးရြားဆုံး ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ကြန္ဂို၊ ဆုိမာလီ၊ အီရတ္၊ ဆူဒန္၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ တန္းတူ ျမန္မာႏိုင္ငံက လိုက္ပါေနသည္ဟု အမ္အက္စ္အက္ဖ္ က ဆိုသည္။

အမ္အက္စ္အက္ဖ္အေနႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအနည္းပါးဆံုး၊ လံုၿခံဳမႈအကင္းမဲ့ဆံုး၊ လူ႔အခြင့္အေရး အခ်ိဳးေဖာက္ခံရဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံကို ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွစတင္ ေၾကညာလာခဲ့ရာ ယခုအခါ ၁၁ ႀကိမ္ေျမာက္ေၾကညာျခင္းျဖစ္သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ တႏွစ္တာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ အခံရဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံကို အမ္အက္စ္အက္ဖ္က တနဂၤေႏြေန႔က ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့ရာတြင္ “ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဇင္ဘာေဘြလို ႏိုင္ငံေတြမွာ အစိုးရက က်န္းမာေရးကို ဦးစားေပး ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္႐ံုမကဘူး ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္ အန္ဂ်ီအိုေတြကိုလည္း မသကၤာဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာလည္း ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြၾကားက လုပ္ေဆာင္ ေနရတာ ေတြ႕ရတယ္” ဟု ေဖာ္ျပပါရွိသည္။

ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ခုခံအားက်ဆင္းသည့္ ေဝဒနာ ခံစားေနရသူတို႔မွာ ေဆးကုသခြင့္ ကင္းမဲ့လွ်က္ ေသဆံုးေနရေသာ္လည္း စစ္အစိုးရအေနႏွင့္ ၎ေဝဒနာသည္တို႔ကို ပါဝင္ကူညီမႈ အလြန္ပင္ နည္းပါးလွ်က္ရွိေၾကာင္း အမ္အက္စ္အက္ဖ္က ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားသည္။

“ပဋိပကၡေၾကာင့္၊ စစ္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမခံရတဲ့၊ လ်စ္လွ်ဴ႐ႈခံေနရတဲ့၊ တကယ့္ကို အေရးေပၚလိုအပ္ေနတဲ့ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေသာ လူေတြကို ဦးစားေပးကူညီႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ဒီစာရင္း ထုတ္ျပန္တာပါ” ဟု အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အမ္အက္စ္အက္ဖ္ ဥကၠဌ ေဒါက္တာ ခရစၥတိုဖီ ဖိုနီးယားက ေျပာသည္။

၎အဖြဲ႕အစည္း၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း ဆိုးရြားေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ ကပ္ေဘး ႀကီး ၂ ခုကို ခံစားခဲ့ရသည္ဟုဆိုသည္။ ယင္းကပ္ေဘးႀကီး ၂ ခုမွာ လူေပါင္း ၁၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေပ်ာက္ပ်က္ ေသဆံုးရသည့္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းကပ္ေဘးႏွင့္ ေဆးကုသမႈ ကင္းမဲ့ကာ ေသဆံုးေနရသည့္ HIV/ AIDS ေဝဒနာ ကပ္ေဘးတို႔ ျဖစ္သည္။

“စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စၿပီး ျမန္္မာႏိုင္ငံက ပဋိပကၡေပါင္းမ်ားစြာ ႀကံဳေတြ႕ခံစား ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီထဲကမွ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းကေတာ့ ျပင္ပကမၻာက ေမ့ေလ်ာ့ခံထားရတဲ့ ျမန္မာ ျပည္သူ ေတြအတြက္ ေနာက္ဆံုးခံရတဲ့ ကပ္ေဘးတခုပါ။ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတာက ဒီဒဏ္ေတြကို အားအနည္းဆံုး ဆိုတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြက ခံစားေနရတာပါပဲ” ဟု အမ္အက္စ္အက္ဖ္က ဆိုသည္။

အမ္အက္စ္အက္ဖ္၏ အဆိုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေအအာရ္ဗီေဆး အေရးေပၚလိုအပ္ေနသည့္ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္ ၇ ေသာင္းခြဲေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ၎တို႔ထဲမွာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေဆးကုသမႈ ခံယူခြင့္ရသည္ဟု သိရသည္။